nnn

Landeyjahöfn og næstu skref í samgöngum milli lands og Eyja

B-982. mál á 118. fundi, 139. löggjafarþingi, 05.05.2011. Öll umræðan Horfa á alla umræðuna
11:03 Flm. (Árni Johnsen) Horfa Lesa 11:09 Ögmundur Jónasson Horfa Lesa 11:14 Eygló Harðardóttir Horfa Lesa 11:16 Sigmundur Ernir Rúnarsson Horfa Lesa 11:19 Þór Saari Horfa Lesa 11:21 Íris Róbertsdóttir Horfa Lesa 11:23 Björn Valur Gíslason Horfa Lesa 11:26 Eygló Harðardóttir Horfa Lesa 11:28 Sigmundur Ernir Rúnarsson Horfa Lesa 11:30 Flm. (Árni Johnsen) Horfa Lesa 11:33 Ögmundur Jónasson Horfa Lesa
Árni Johnsen (S):

Virðulegi forseti. Í samgöngumálum skiptir stöðugleiki öllu máli, stöðugleiki í tíðni ferða og þjónustu. Það er lykilatriði. Hitt er ekki samgöngur, hitt er áhugamannaaðferðir.

Landeyjahöfn sem menn höfðu miklar væntingar til lofar góðu en hefur verið erfið í fæðingu. Það er að mörgu leyti skiljanlegt en það er ekki að öllu leyti ásættanlegt að ekki hafi verið brugðist betur við ýmsum þáttum er lúta að þessu mannvirki. Við skulum muna að samgöngum við Vestmannaeyjar, einn fjölsóttasta ferðamannastað landsins um áratugaskeið, hefur farið aftur svo nemur líklega 50-60 árum. Það þætti ekki boðlegt á höfuðborgarsvæðinu, hæstv. innanríkisráðherra. Þess vegna þarf að kljást við þennan vanda eins og annars staðar af fullri ábyrgð. Til að mynda var flugþjónusta við Vestmannaeyjar skorin niður af fyrrverandi hæstv. samgönguráðherra Kristjáni Möller á einni nóttu þótt tugþúsundir ferðamanna færu flugleiðis til Vestmannaeyja. Þetta er flókið mál en ekki það flókið að menn geti ekki ráðið við það ef þeir ganga til verka eins og vanir menn.

Það er engin spurning, virðulegi forseti, að þau dæluskip sem hafa verið í Landeyjahöfn ráða ekki við aðstæðurnar þar vegna sjólags. Það hefur vissulega verið erfitt sjólag í vetur en engu að síður eru þarna þröskuldar sem verður að taka á, annaðhvort að leggja drög að nýju dæluskipi sem kostar ekkert stórkostlega mikið, sem gæti þá sinnt fleiri þáttum í höfnum landsins, eða bregðast við á annan hátt. Það er þó jákvætt að sandburður að Landeyjahöfn hefur minnkað um nær 95%, þ.e. gosefnin sem fylgdu Eyjafjallagosinu eru að sigla út úr hafnarmynninu, út úr fjörunum sem þau runnu fram í. Nú er farið að renna í ákveðna átt eins og er hefðbundin aðstaða við Landeyjahöfn og hegðun sjávar og sands. Engu að síður er vandinn á borðinu.

Það þarf að taka miklu fastar á í þessum efnum. Það þarf að hefja nú þegar undirbúning að smíði nýrrar ferju. Það er ekki tímabært að taka ákvörðun um það en það er hægt að hefja undirbúning nú þegar og kanna og fylgjast með öllum möguleikum þannig að það tefji ekki þegar þar að kemur, hugsanlega í árslok eða þar um bil. Það verður hægt að taka ákvörðun um það þegar reynslan hefur talað. En þetta má ekki bíða, það verður að skoða möguleika á heflun á hafsbotni sem er aðferð sem þekkist víða erlendis. Það mál er í biðstöðu en frekar ættu menn að skoða núna fastan dælubúnað í hafnarmynninu sem væri hægt að byggja á sumri komanda. Hvort hann kostar plús eða mínus 300 milljónir skal ég ekki segja fullkomlega, en þetta er dæmið sem gæti leyst af dæluskip í Landeyjahöfn. Vandinn við dælingar þar er meðal annars sá að höfnin er svo lítil og erfitt að fá skip til að athafna sig þar við erfiðar aðstæður. Það verður að taka af skarið með þetta, það verður að tryggja smábátaaðastöðuna sem vantar, það kemur um leið og menn fara að ráða við þetta vandamál við höfnina. Það þarf að gera aðstöðu um leið fyrir björgunarsveitir og tryggja þannig að þetta verði höfn í notkun árið um kring. Annað er ekki boðlegt. Það kynni að mega takmarka smábátaferðir yfir háveturinn en ekki að öðru leyti.

Um þetta vil ég spyrja hæstv. innanríkisráðherra: Hver verða næstu skref hans í þessu máli til að leysa þarna vanda (Forseti hringir.) sem má ekki bíða?

innanríkisráðherra (Ögmundur Jónasson) (Vg):

Hæstv. forseti. Margt hefur tekist vel varðandi Landeyjahöfn og allir viðurkenna að hún er gríðarleg samgöngubót og hefur orðið lífinu í Vestmannaeyjum mikil lyftistöng (Gripið fram í.) þegar vel hefur tekist til. Sumt hefur farið úrskeiðis og nú beinum við sjónum okkar að því sem úrskeiðis hefur farið, og þá segi ég: Við þurfum að greina vel á milli þess sem hefur verið í okkar valdi að laga og hins sem við höfum ekki ráðið við. Hér þurfum við að vera sanngjörn vegna þess að við komumst ekkert áleiðis með því að kveða upp þunga dóma yfir mönnum þegar um er að ræða mál sem þeir hafa ekki ráðið við.

Það er staðreynd að með gosi í Eyjafjallajökli og tilheyrandi sandburði niður Markarfljót til sjávar skapaðist ójafnvægi á ströndinni við Landeyjahöfn. Um 2 milljónir rúmmetra af gosefnum hafa komið niður fljótið frá gosi og fram á haustið 2010 og þetta efni myndaði sandöldur sem hamlað hafa siglingu Herjólfs um Landeyjahöfn. Þetta er staðreynd sem við ráðum ekkert við.

Siglingastofnun Íslands bauð í fyrrahaust út viðhaldsdýpkun á ströndinni við Landeyjahöfn og samdi við Íslenska gámafélagið þann 11. febrúar um að taka verkið að sér. Þetta var samningur til þriggja ára og nam heildarupphæð hans 294,9 millj. kr. Gámafélagið hefur notað sanddæluskipið Skandia til þessa verks.

Meginerfiðleikarnir sem við hefur verið að stríða hafa orðið til af mjög rysjóttu veðurfari. Erfiðleikarnir tengjast því hversu fáir dagar hafa gefist til dýpkunar en til að unnt sé að dýpka í höfninni þarf ölduhæð að vera undir tiltekinni hæð sem nemur 2 metrum. Í meðalárferði í febrúar gefast 14 dagar fyrir Skandia að dýpka. Í febrúar í ár reyndust þeir vera fjórir, þetta er bara veðurfarið. Í meðalárferði gefast 17 dagar í mars fyrir Skandia að dýpka, í mars í ár reyndust þeir vera 13. Í meðalárferði gefst 21 dagur í apríl fyrir Skandia að dýpka, í apríl í ár reyndust þeir vera fimm. Þetta eru bara staðreyndir og við semjum ekki við náttúruöflin um þetta. Við vildum að þetta hefði verið á annan veg, en þetta er veruleikinn sem við blasir.

Þá er spurningin hvernig við glímum við hann. Eitt af því sem gert hefur verið er að reisa varnargarð við Markarfljót sem mun hafa þau áhrif til framtíðar að framburður úr fljótinu leitar frekar austur frá höfninni og lokar höfninni síður.

Það eru ýmsir aðrir þættir sem hér koma til og hv. þingmaður hefur vakið máls á. Hann teflir fram hugmynd um að komið verði upp föstum dælubúnaði svo dæmi sé tekið. Þetta er hugmynd sem fulltrúar Siglingastofnunar hafa einnig sett fram. Þetta mundi að öllum líkindum kosta á bilinu 400-1.000 millj. kr. eftir því hvaða búnaður yrði notaður og athygli okkar í ráðuneytinu hefur verið vakin á því að þetta er að vissu leyti líka tilraunaverkefni. Við getum ekki sagt fyrir um það á afdráttarlausan hátt hverjar niðurstöðurnar yrðu. Þar erum við kannski komin að þungamiðjunni í þessu máli. Við ætlum að leysa þetta mál eftir því sem frekast er kostur en við verðum og erum nauðbeygð til að gefa málinu tíma. Við verðum að sjá hver framvindan verður í náttúrunni og taka síðan mið af því. Ég vísaði í staðreyndir um frávik frá hinu hefðbundna í náttúrunni hvað varðar vindáttir og rysjótt veðurfar að ógleymdu að sjálfsögðu gosinu (Forseti hringir.) sem var þarna afgerandi. Ég mun svara spurningum hv. þingmanns nánar þegar ég kem í síðari ræðu.

Eygló Harðardóttir (F):

Virðulegi forseti. Þrátt fyrir að Landeyjahöfnin hafi ekki verið mikið opin sýndi hún svo sannarlega á mjög stuttum tíma hversu miklu máli hún skiptir fyrir Vestmannaeyinga, fyrir Suðurlandið allt og í raun og veru alla Íslendinga. Þess vegna hafa það verið mjög sár vonbrigði, ekki hvað síst í Vestmannaeyjum, hve erfiðlega hefur gengið að halda höfninni opinni. Bæjarstjóri Vestmannaeyja, Elliði Vignisson, benti í grein á að Landeyjahöfnin er ekki fullbyggð, verkefninu er ekki lokið. Því verður ekki lokið fyrr en hægt verður að standa við það loforð að höfnin sé framtíðarlausn í samgöngumálum Vestmannaeyinga og að tryggðar séu öruggar ferðir með einungis 5-10% frátöfum. Þetta var sagt í upphafi, þessu trúðum við og þetta er það sem þarf að standa við.

Það er ýmislegt sem hefur farið úrskeiðis. Eins og hæstv. ráðherra fór í gegnum má svo sem segja að svo virðist sem menn hafi ekki reiknað með eldgosi. En ég verð hins vegar að segja að það er mjög einkennilegt vegna þess að það hefur sýnt sig margítrekað að Suðurlandið er eitt af virkustu svæðunum hvað varðar eldgos, bæði í Vestmannaeyjum sjálfum og síðan hafa verið skipulagðar ýmsar æfingar til að bregðast við eldgosum á þessu svæði í Rangárvallasýslu.

Það má líka benda á sögulega staðreynd sem Siglingastofnun og ráðuneytið hefðu þurft að hafa í huga á sínum tíma. Dráttarskip var staðsett í Vestmannaeyjum fyrir gos sem mér skilst að hafi nánast daglega mokað þegar það var opið þar inn. Það hefur alltaf verið mikill sandur undir suðurströndinni, þetta er sandströnd. Ég hef töluverðar áhyggjur af því (Forseti hringir.) að ráðherrann taki ekki bara af skarið og segi að það eigi að setja upp varanlegan dælubúnað í hafnarmynninu strax vegna þess að þetta eru aðstæður sem fara ekkert í burtu.

Sigmundur Ernir Rúnarsson (Sf):

Virðulegur forseti. Sá sem hér stendur flýgur oft á milli Norðausturlands og Reykjavíkur og eitt sinn var við hliðina á mér kona, búsett á Akureyri, sem var á leið til sinna heimaslóða, Vestmannaeyja, á flugleiðinni Akureyri-Reykjavík. Hún sagði við mig: Hvað bíður mín í Reykjavík? Ég þarf að taka leigubíl frá flugstöðinni og aka með þeim leigubíl yfir á Hótel Loftleiðir og taka þar flugvél með Flugfélaginu Örnum til Vestmannaeyja. Með öðrum orðum þessi kona þurfti að taka leigubíl á flugleiðinni Akureyri-Reykjavík-Eyjar.

Þetta er dæmi um samgöngumáta sem margir úti á landi þurfa að búa við. Þegar kemur að samgöngumálum skiptast landsmenn að mörgu leyti í tvö horn um það sem þeir fá fyrir skattpeningana sína. Sumir njóta ríkulegrar þjónustu í samgöngumálum, aðrir mun lakari. Svo hefur verið um Vestmannaeyinga um langt árabil.

Það mundi sennilega aldrei líðast að Norðlendingar væru lokaðir inni vegna þess að Holtavörðuheiðin væri ekki rudd reglulega og væri jafnvel ekki rudd og það kæmi jafnvel til greina að hætta vetrarþjónustu á heiðum sem Holtavörðuheiði. Það kæmi einfaldlega ekki til greina. En það virðist sem það komi að einhverju leyti til greina að Vestmannaeyingar búi við minni þjónustu hvað samgöngur varðar og það ber að leiðrétta.

Auðvitað er það svo og kom fram í máli hæstv. ráðherra áðan að landsmenn hafa verið óheppnir með veðurlag í vetur og til þess ber að horfa þegar að endurbótum á Landeyjahöfn kemur. Við skulum vona að með öllum ráðum verði reynt að kippa þessu í liðinn á komandi vikum og mánuðum og að Vestmannaeyingar geti notið þessara (Forseti hringir.) mestu samgöngubóta í sögu Eyjanna frá upphafi.

Þór Saari (Hr):

Virðulegur forseti. Eins og fram hefur komið í þessari umræðu um Landeyjahöfn og þá merku og mikilvægu framkvæmd er það ekki á hreinu hvort um mistök var að ræða eða ekki. Það mun einfaldlega koma í ljós með tímanum hvort hér er eingöngu um að ræða gosefnavanda eða ekki. Það er svolítið hlálegt að fylgjast með fréttum af því að sjálft sanddæluskipið situr fast í sandinum og getur ekki athafnað sig og ég tel að menn hefðu á upphafsstigum verksins e.t.v. átt að vanda sig betur. Menn virðast ekki vita enn þá hvort hér er um varanlegt vandamál að ræða eða ekki.

Þetta þarf skoðunar við, það þarf að gera úttekt á því hvað fór úrskeiðis. Þetta var framkvæmd upp á milljarða króna af skattfé almennings og ef gerð hafa verið mistök við hönnun hafnarinnar og staðsetningu þarf einfaldlega að koma í ljós hvort það var óskhyggja sem réði för við þessa framkvæmd eða hyggjuvit. Eins og ég sagði áðan er það ekki alveg á hreinu.

Landeyjahöfn er að sjálfsögðu og á að vera hluti af almennri forgangsröðun í samgöngum og hún er þörf framkvæmd. Það er brýnt fyrir Vestmannaeyinga að geta komist upp á land og geta komist heim til sín aftur samdægurs ef á þarf að halda eins og með okkur hin sem viljum heimsækja Eyjar og viljum kannski ekki dvelja þar of lengi að eiga möguleika á því að fara til baka samdægurs.

Þetta snýr hins vegar líka að mikilvægi samgangna annars staðar á landinu og við verðum að forgangsraða í réttri röð. Það eru svæði sem búa við mjög slæmar samgöngur líka. Það þarf að samræma samgöngur á suðvesturhorninu í samræmi við 20/20 áætlunina, tryggja þarf greiðar ferðir yfir Breiðafjörð árið um kring með ferjusiglingum og tryggja þarf betri vegasamgöngur á sunnanverðum Vestfjörðum og tengingar þess svæðis við byggðirnar fyrir norðan. Þetta eiga að vera þau forgangsatriði sem við leggjum áherslu á en ekki einhverjar ævintýralegar nýframkvæmdir sem (Forseti hringir.) virðast oftar en ekki vera settar í gang af óskhyggju einni saman.

Íris Róbertsdóttir (S):

Virðulegi forseti. Grundvallaratriði í þessu máli öllu er að Vestmannaeyingar sitja nú uppi með mun verri samgöngur en áður en ráðist var í þær miklu samgöngubætur sem Landeyjahöfn átti að vera og felast í Landeyjahöfn. Þetta eru góðar samgöngur þegar þær virka.

Ofan á lokun hafnarinnar bætist að ríkisstyrkt áætlunarflug var aflagt, reglubundnu flugi á Bakkaflugvöll var hætt og þjónusta Herjólfs á Þorlákshafnarleiðinni er mun verri en áður. Við þessu ófremdarástandi verða samgönguyfirvöld að bregðast með miklu ákveðnari og skilvirkari hætti en verið hefur til þessa.

Það er út af fyrir sig alveg rétt hjá hæstv. innanríkisráðherra að hann ræður ekki við náttúruöflin en hann hefur heilmikið um það að segja hvernig brugðist er við þeim og lifað með þeim. Lífið í landinu í gegnum aldirnar hefur einmitt að mestu gengið út á slíka aðlögunarhæfni en ekki uppgjöf.

Hér eru ekki bara í húfi þær almennu forsendur fyrir byggð, og mér liggur við að segja mannréttindi, sem felast í viðunandi samgöngum. Ýmsir aðilar í Vestmannaeyjum treystu á þau fyrirheit sem gefin voru um bættar samgöngur og fjárfestu í þeim greinum sem helst áttu að dafna vegna þeirra, svo sem ferðaþjónustu og veitingarekstri. Allt þetta er í uppnámi.

Virðulegi forseti. Stjórnvöld verða einfaldlega að svara þeim spurningum sem brenna á fólki og marka einhverja stefnu sem mark er á takandi. Á að sjá til þess að Landeyjahöfn haldist opin árið um kring eða er henni ætlað að vera bara einhvers konar sumarhöfn? Verða styrkir til reglubundins áætlunarflugs til Eyja teknir upp að nýju í ljósi aðstæðna? Þessum spurningum þarf að svara, hæstv. innanríkisráðherra, og best er að svarið verði það svar sem lofað var í upphafi: Já, við ætlum að sjá til þess að höfnin haldist opin árið um kring, já, framkvæmdin verður kláruð, (Forseti hringir.) já, það á að fara að leggja í að smíða nýjan Herjólf.

Björn Valur Gíslason (Vg):

Virðulegi forseti. Á vef Siglingastofnunar er eftirfarandi um mögulegar lausnir vegna Landeyjahafnar, með leyfi forseta:

"Efnahagsástandið á Íslandi hefur nú sett smíði nýrrar Vestmannaeyjaferju í uppnám og hefur ráðuneyti samgöngumála fallið frá því að ferja verði keypt á meðan gjaldeyriskreppa ríkir hér á landi. Málið verður tekið upp að nýju þegar betur árar í fjármálum þjóðarinnar "

Síðan segir, með leyfi forseta:

"Vegna djúpristu Herjólfs eru frátafir áætlaðar 5-10% af tímanum" - þ.e. siglingar til Landeyjahafnar - "og yfir vetramánuðina jafnvel upp í 20%. Svo miklar frátafir eru ekki ásættanlegur kostur. Því er ætlunin að hefja leit að leiguferju þar sem frátafir væru svipaðar eins og upphaflega var lagt af stað með, 3%. Ef sú leit skilar ekki viðunandi árangri verður reynt að nota gamla Herjólf. Til að lágmarka óhjákvæmilegar frátafir mundi hann sigla til Landeyjahafnar frá apríl fram í nóvember en yfir vetrarmánuðina til Þorlákshafnar þegar tíðarfar er rysjóttara."

Þetta rifja ég hér upp, virðulegi forseti, vegna þess að að stórum hluta var þetta fyrirséð vandamál. Það lá fyrir á þessum tíma. Þetta er frétt frá 19. nóvember árið 2008, þetta er ekki ný frétt. Þetta var birt á vef Siglingastofnunar þegar sú ákvörðun var tekin að fresta byggingu nýrrar Vestmannaeyjaferju. Þetta var fyrirsjáanlegt vandamál að talsverðum hluta til þó að erfiðleikarnir hafi vissulega orðið meiri en gert var ráð fyrir á þessum tíma, m.a. vegna ýmissa aðstæðna sem hér hafa verið nefndar, eldgos og fleira í þeim dúr. Það voru efasemdir líka á þinginu um þessar framkvæmdir og margar í þessa veru, að það yrði illsiglanlegt í þessa höfn yfir vetrarmánuðina samkvæmt þeim sem til þekktu.

Ég held að við ættum samt sem áður ekki að afskrifa Landeyjahöfn hér og nú þegar ekki er einu sinni ár liðið frá því að höfnin var opnuð. Það er langur vegur frá því að við eigum að afskrifa þessa góðu samgöngubót, sem hún er. Þetta er og verður góð og (Forseti hringir.) mikilvæg samgöngubót, ekki bara fyrir Vestmannaeyjar heldur fyrir landið allt. Við eigum ekki að hrökkva af hjörunum þó að byrjunarerfiðleikarnir séu meiri en við gerðum ráð fyrir.

Eygló Harðardóttir (F):

Virðulegi forseti. Í framhaldi af fyrri ræðu mundi ég vilja beina fyrirspurn til hæstv. ráðherra og ég vonast til að hann geti svarað henni í lokaorðum sínum: Er ætlunin að framlengja samninginn við Íslenska gámafélagið um dýpkun Landeyjahafnar eða ekki?

Það kemur fram í frétt á RÚV að hæstv. ráðherra hafi bent á að það hafi verið ákveðið skipulags- og reynsluleysi hjá verktakanum og að skipið hafi ekki haft afkastamikinn dælubúnað. Það er náttúrlega mjög alvarlegt ef það hefur legið fyrir nánast þegar samningurinn var gerður að það væri ekki mikil reynsla af því að standa í svona sandmokstri eins og skipinu var ætlað að gera með samningnum, og líka að skipið væri svona gamalt og hefði svona litla vél eða litla afkastagetu þegar skrifað var undir samninginn. Ég held að það sé mikilvægt að fá svör við þessu.

Síðan vildi ég ítreka að mér finnst það aðalatriði að við leggjum áherslu á að tryggja að Landeyjahöfnin sé opin allt árið. Það er hins vegar líka nauðsynlegt að vera með viðbragðsáætlun þegar aðstæður eru þannig að það er ekki hægt. Þá er algjörlega óásættanlegt að við Eyjamenn þurfum að búa við það að þjónustan sé lakari, við erum að borga meira fyrir lakari þjónustu um borð. Starfsfólki hefur verið fækkað, öll þjónustan hefur dregist saman. Það skiptir mjög miklu máli að ekki sé verið að bjóða upp á lakari aðstæður þegar okkur hefur verið lofað betri samgöngum.

Ég vil líka benda á, og það kom fram hér í ræðu hv. þm. Björns Vals Gíslasonar, að talað var um að leigja nýja ferju. Ég veit ekki til þess að neitt sé byrjað að skoða það (Forseti hringir.) þó að við höfum lagt það til hliðar að smíða nýja ferju.

Að lokum vil ég hins vegar taka fram að Flugfélagið Ernir hafa staðið sig (Forseti hringir.) mjög vel í flugi og það ber að þakka.

Sigmundur Ernir Rúnarsson (Sf):

Virðulegi forseti. Auðvitað snúast samgöngumál um mannréttindi, að komast örugglega leiðar sinnar. Þessi mannréttindi eru að mörgu leyti brotin víða um land vegna þess að menn, konur og börn eiga í erfiðleikum með að komast að þeirri þjónustu sem kannski aðrir landsmenn telja vera sjálfgefna og eðlilega í námunda við heimili sín. Vestmannaeyingar búa við þetta, þeir þurfa auðvitað að sækja margvíslega og brýna þjónustu upp á land, sem svo heitir, og má þar nefna sjúkrahúsþjónustu og námsþjónustu margvíslega. Þess vegna er mjög brýnt að þessari mikla samgöngubót, sem Landeyjahöfn er og vonandi verður, verði komið í lag á sem stystum tíma.

Ég tel að hæstv. ráðherra muni beita sér með eðlilegum hætti í því máli og ég heyri á mæli hæstv. ráðherra að hann mun leita allra leiða til þess að hafa þessa glæsilegu höfn opna eins oft og mögulegt er. Ég vil hins vegar beina því til hæstv. ráðherra að þjónusta í þessari höfn verði ekki einvörðungu fyrir Herjólf heldur líka aðra ferðamannabáta og skemmtibáta, ef svo ber undir, því að þessi höfn á að geta rúmað eins víðtæka ferðaþjónustu og nokkur kostur er Vestmannaeyingum (Forseti hringir.) og þeirra litla hagkerfi til heilla

Árni Johnsen (S):

Virðulegi forseti. Ég þakka fyrir þær umræður sem hér hafa átt sér stað. Ég vil þó minna á að ef við hefðum ekki haft hrædda ráðamenn hjá þjóðinni fyrir nokkrum árum, þegar tekin var ákvörðun um Landeyjahöfn, væri núna verið að ljúka við gerð jarðganga á milli lands og Eyja. Þar þarf ekki að berjast við náttúruöflin. Þetta skulu menn hafa í huga. Það kemur tími fyrir það síðar.

Landeyjahöfn er vandamál og þó að hæstv. ráðherra segist ekki geta samið við náttúruöflin er það ekki alls kostar rétt vegna þess að reynslan hefur sýnt að menn sem þekkja á náttúruöflin og hafa barist við þau áratugum og öldum saman, hafa náð að virkja þau bæði til lands og sjávar. Reynsla sjómanna, reynsla þeirra sem búa við sjávarsíðuna er á þann veg. Þess vegna þarf að bregðast við þannig að vandamálið sem Landeyjahöfn er í dag verði ekki viðvarandi heldur aðeins til skamms tíma. En þá þarf að hefjast handa, hæstv. ráðherra, og vera ekki að bíða og bíða. Við vitum að sandburðurinn frá Eyjafjallagosinu hefur minnkað um 95%. Þetta er því að komast í eðlilegar aðstæður en samt sem áður þarf að bregðast við.

Sandburðurinn að siglingunni, að hafnarmynninu, verður við 2,5 metra ölduhæð og þar þarf að vera hægt að grípa inn í. Þau skip sem nú eru til staðar ráða ekki við það og þá þarf að bregðast við með öðrum hætti. Fastur dælubúnaður á sjávarbotni í innsiglingunni væri eins og fast dæluskip og gæti alltaf unnið fram fyrir sig. Það er röng tala að þetta kosti 400-1.000 milljónir kr. Rétt tala er 300-400 milljónir hámark eins og nánast er búið að semja um (Forseti hringir.) við dæluskipið Skandiu. Þetta eru hlutir (Forseti hringir.) sem ég vil vekja athygli á, það verður að bregðast við, það verður að koma fluginu af stað aftur með þeim hætti sem var og horfast í augu við að þetta er vandamál sem menn verða að leysa með því að taka fast og ákveðið á því.

innanríkisráðherra (Ögmundur Jónasson) (Vg):

Hæstv. forseti. Í þessari umræðu, sem að mörgu leyti hefur verið góð, hafa talað margir þingmenn sem sjálfir búa á landsbyggðinni og sem búa í Vestmannaeyjum og málið brennur á. Ég skil mjög vel að þeim sé mikið niðri fyrir, skil það mjög vel og virði það.

En ég spyr á móti hvort ekki sé eðlilegt að menn kappkosti hér í þessum sal, þar sem við förum með löggjafarvaldið og fjárveitingavaldið, að vera pínulítið sanngjarnir og raunsæir í málflutningi sínum. Spurt er hvort einhver uppgjöf sé uppi. Nei, það er engin uppgjöf. Við ætlum hins vegar að fara fram af fullu raunsæi í málinu og ég er að benda á þætti sem við höfum ekki ráðið við og á hvern hátt við erum að bregðast við þannig að úrbætur náist.

Einn hv. þingmaður talar um að við hefðum átt að gera ráð fyrir gosi í útreikningum vegna þess að Ísland sé eldgosaland, eldfjallaland. Hvernig gátum við vitað þetta? Hvernig gátum við vitað að veðurfar yrði nú rysjóttara en verið hefur um langt skeið, að sandburður yrði með öðrum hætti en verið hefur?

Ég segi því: Við eigum að fara að öllu með gát og af fullri yfirvegun en ekki ráðast í einhverjar miklar handahófskenndar fjárfestingar nánast byggðar á duttlungum og með því að reka puttann upp í loftið.

Við eigum von á því að fá yfirgripsmikla skýrslu frá Siglingamálastofnun um miðjan maímánuð. (Forseti hringir.) Þegar hún liggur fyrir hef ég ákveðið að boða til fundar í Vestmannaeyjum með öllum hlutaðeigandi aðilum og öllum sem að málum koma, (Forseti hringir.) einnig Vegagerðinni, Eimskipafélaginu og öðrum þeim sem sjá Vestmannaeyingum fyrir þjónustu. Ég vænti þess að þá muni þingmenn af svæðinu einnig mæta og við getum átt gagnlega og góða umræðu. Ég er sannfærður (Forseti hringir.) um að það sama vakir fyrir okkur öllum, að tryggja traustar og góðar samgöngur við Vestmannaeyjar.

http://www.althingi.is/altext/hlusta.php?lidur=lid20110505T110329&end=20110505T113614